De kwaliteit van ons oppervlaktewater is in de afgelopen 30 jaar aanzienlijk verbeterd, maar de laatste jaren stagneert deze vooruitgang. In het winterjaar 2022-2023 overschreed 25% van de meetplaatsen minstens één keer de drempelwaarde van 50 mg nitraat per liter, een stijging van 3% ten opzichte van het voorgaande jaar. Deze cijfers onderstrepen de uitdagingen die we nog steeds tegenkomen in het streven naar schoon water
Wat zijn de mogelijke oplossingen?
Een belangrijke stap in het verbeteren van de waterkwaliteit is het correct toepassen van bemestingen en het respecteren van bufferzones. Ondanks deze maatregelen blijven overschrijdingen echter een probleem, vooral op locaties waar nitraatrijk kwelwater in het oppervlaktewater terechtkomt. In zulke gevallen kunnen biologische end-of-pipe technieken, zoals bioreactors en wetlands (rietvelden), effectieve oplossingen bieden.
In de praktijk
Rietvelden worden al langer gebruikt voor het zuiveren van huishoudelijk afvalwater, maar het gebruik van constructed wetlands voor het zuiveren van oppervlaktewater is echter minder evident. In Bocholt werd er een constructed wetland aangelegd. Zo een biologisch systeem kan naast zijn positieve bijdrage aan de waterkwaliteit ook extra waterbuffering bieden. Het is eveneens mooi meegenomen dat dergelijke systemen de biodiversiteit stimuleren.
Bij de aanleg werden er dan ook verschillende inheemse plantensoorten ingezet. Zo werd er onder andere gele lis geplant in de wat diepere delen van het wetland, waar deze plant zich toch nog goed kan handhaven. Riet werd dan weer iets ondieper geplant in de taluds, terwijl de bermzegge bijvoorbeeld enkel bovenop de taluds werd geplaatst.
Opvolging
Om de effectiviteit van dergelijke wetlands voor de zuivering van oppervlaktewater te evalueren, zal de nitraatconcentratie van het water bij het wetland nauwlettend worden gemonitord. Deze monitoring zal waardevolle inzichten bieden in de inzetbaarheid van wetlands bij het aanpakken van waterkwaliteitsproblemen.
Constructed wetlands bieden een veelbelovende oplossing voor het verbeteren van de waterkwaliteit. Door het combineren van natuurlijke processen met innovatieve technieken kunnen we niet alleen de nitraatconcentraties verminderen, maar ook bijdragen aan een duurzamere en biodiversere omgeving.
